گارانتی چیست و چطور کار می‌کند؟

وقتی زمان خرید محصولات گران‌قیمت می‌رسد - چه موبایل، چه اتومبیل و چه لوازم خانگی - مهم است که با تمام اصطلاحات و انتخاب‌هایی که پیش رو داریم، آشنا باشیم. یکی از انتخاب‌هایی که با هر خرید محصول – به‌خصوص محصولات الکترونیکی – با آن روبه‌رو می‌شویم، گارانتی است. گارانتی معمولا هزینه قابل توجهی روی دست خریدار می‌گذارد و به همین خاطر، خیلی‌ها کاملا از خیر آن می‌گذرند. اما خیلی از اوقات هم به لطف گارانتی می‌توانید محصول معیوب خود را بی‌ چک‌ و چانه تعویض یا بدون هیچ هزینه‌ای، تعمیر کنید. به مطالعه ادامه دهید تا بگوییم گارانتی چیست و دقیقا چه مزایایی برای مشتریان به همراه می‌آورد.

گارانتی چیست ؟

گارانتی را می‌توان تضمین تولیدکنندگان یا فروشندگان، نسبت به عملکرد صحیح محصول برای بازه‌های زمانی مشخص توصیف کرد. تمام گارانتی‌ها دستورالعمل‌ها و قوانین خاصی دارند که با پیروی از آن‌ها می‌توانید محصولاتی که به درستی عمل نمی‌کنند را تعمیر یا تعویض کنید و یا گاهی حتی پول خرید خود را پس بگیرید. بنابراین گارانتی قرار است به شما اطمینان خاطر بدهد که محصولات و خدمات دریافتی، درست همان‌طور که تبلیغ شده‌اند عمل می‌کنند.

تضمینی که از سوی تولیدکنندگان یا فروشندگان دریافت می‌کنید، می‌تواند «صریح» یا «ضمنی» باشد و معمولا بازه‌های زمانی مشخص را پوشش می‌دهد. وقتی این بازه زمانی به پایان می‌رسد، شرکت مورد نظر دیگر تعهدی نسبت به تعمیر یا تعویض محصولی که پیش‌تر تحت پوشش گارانتی بوده، ندارد. برای مثال گارانتی لوازم خانگی معمولا یک‌ساله است و صرفا مشکلات ناشی از قطعات معیوب یا کیفیت ساخت پایین را پوشش می‌دهد.

دقیقا به دلیل همین محدودیت‌ها و کوتاه بودن زمان گارانتی، سرویس‌هایی مانند سرویس خرید و تمدید گارانتی دیجی کالا سرویس از راه رسیده‌اند تا هم بتوانید محصولات بدون گارانتی خود - مانند لپ‌تاپ، موبایل هوشمند و اسمارت‌واچ - را تحت پوشش قرار دهید و هم گارانتی‌هایی که پیش‌تر به پایان رسیده‌اند را تمدید کنید. 

در این بین باید به حقوق مصرف‌کننده هم اشاره کرد. شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات گارانتی موظف هستند که تمام قواعد را به شکلی واضح برای خریدار شرح دهند و رویکردهای فریب‌آمیز - مثلا استفاده از عبارات گمراه‌کننده و دروغین یا اجبار خریدار به خرید محصولی دیگر – در پیش نگیرند. در صورت تخطی از این موارد، مشتری می‌تواند اقدام قانونی و از شرکت شکایت کند.

انواع گارانتی چیست ؟

بسته به اینکه به سراغ چه نوع محصول یا خدماتی می‌روید، ممکن است با گارانتی‌های گوناگون و شروط متفاوت روبه‌رو شوید. برخی از رایج‌ترین اشکال گارانتی را در ادامه آورده‌ایم. 

گارانتی صریح

«گارانتی صریح» نوعی از گارانتی است که در آن، فروشنده یا تولیدکننده به صراحت تضمین می‌کند که دستگاه عملکردی کاملا مطابق با تبلیغات و مشخصات خود به نمایش می‌گذارد. اگر هم مشکلی پیش آید، فروشنده به تعمیر یا تعویض محصول معیوب خواهد پرداخت. این نوع از گارانتی، هم می‌تواند به شکل تعهد کاغذی و هم به صورت کلامی اعلام شود.

البته باید در نظر داشت که لزوما تمام گفته‌های فروشنده یا تولیدکننده قرار نیست به مفاد گارانتی تبدیل شود. برای مثال اگر یک خرده‌فروشی ادعا کند که فلان تشک «بهترین خواب زندگی‌تان را رقم می‌زند» و چنین اتفاقی نیفتد، نمی‌توانید خواستار تعویض یا تعمیر محصول شوید. در بازاریابی به این کار «مبالغه» می‌گویند، یعنی به‌کارگیری ادبیاتی اغراق‌آمیز راجع به محصولات برای تاثیرگذاری حداکثری روی مشتریان.

گارانتی ضمنی

«گارانتی ضمنی» یعنی محصول قرار است درست همان‌گونه که طراحی شده، عمل کند. بنابراین دیگر نیازی به اشاره صریح به این موضوع نخواهد بود. در چنین گارانتی‌هایی، صرف دسترسی به جعبه محصول و فاکتور خرید کفایت می‌کند و تمام ادعاهای فروشنده راجع به محصول می‌تواند تضمین در نظر گرفته شود.

گارانتی مادام‌العمر

«گارانتی مادام‌العمر» نوعی از گارانتی است که محصولات را برای مدت‌زمانی بسیار طولانی‌تر از گارانتی‌های‌های محدود تحت پوشش قرار می‌دهد. البته این گارانتی‌ها واقعا «مادام‌العمر» نیستند و معمولا تا زمانی اعتبار دارند که محصول در خط تولید یا در اختیار خریدار اصلی باشد. مورد دوم یعنی اگر همان محصول به صورت کارکرده به شخصی دیگر فروخته شود، خریدار جدید نمی‌تواند از مزایای گارانتی بهره‌مند شود.

رایج‌ترین دلایل ابطال گارانتی چیست ؟

اگرچه بسیاری از خرده‌فروشی‌ها و تولیدکنندگان محصولات خود را گارانتی می‌کنند، اما در برخی سناریوها می‌توانند گارانتی را باطل کنند و از تعمیر یا تعویض محصول اجتناب کنند. در ادامه برخی از رایج‌ترین دلایل ابطال گارانتی‌ها را بررسی کرده‌ایم.

• دستکاری محصولات:گارانتی قرار است این را تضمین کند که محصولات و خدمات، درست مانند روز اول کار می‌کنند. بنابراین تنها محصولاتی تحت پوشش قرار می‌گیرند که بعد از خرید، دستکاری یا اصلاح نشده باشند. برای مثال بسیاری از علاقه‌مندان به اتومبیل‌ها از تعویض موتور و ایجاد هر بهبود دیگری در خودرو لذت می‌برند. اما بخش اعظمی از این تغییرات می‌توانند گارانتی را باطل کنند، چرا که خریدار با تعویض قطعات، اتکا‌پذیری اتومبیل را تحت تاثیر قرار داده و فروشنده و تولیدکننده نیز هیچ مسئولیتی در قبال عملکرد این قطعات جدید ندارند.
• رفتار خریدار:هر شرکتی فرایندهای خاص خود را برای تعیین وضعیت گارانتی دارد. حتی اگر محصول همچنان در بازه زمانی تحت پوشش باشد نیز، شرکت‌ها خواستار اثبات این موضوع می‌شوند که محصول با استفاده عادی دچار ایراد شده است. اگر محصول به خاطر رفتارتان با آن به مشکل خورده باشد و نه ایرادی در طراحی و تولید، به احتمال فراوان از مزایای گارانتی بی‌نصیب خواهید ماند. به عنوان مثال، ممکن است محصول را در محیطی با دمای بسیار بالا یا بسیار پایین قرار داده و دستورالعمل‌های استفاده از آن را نادیده گرفته باشید.

فرق بین وارانتی و گارانتی چیست ؟

دو عبارت «وارانتی» (Warranty) و «گارانتی» (Guarantee) معمولا برای اشاره به مفهومی یکسان استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌هایی کوچک نیز با یکدیگر دارند. هم وارانتی و هم گارانتی، فروشندگان را ملزم به پایبندی به وعده‌های خود راجع به محصولات فروخته‌شده می‌کنند. اما تفاوت اصلی در میزان اعتماد به نفسی است که تولیدکننده در قبال کیفیت و کارکرد صحیح محصول خود به نمایش می‌گذارد.

وارانتی به معنی تضمینی از سوی فروشنده است که اگر محصول نتواند مطابق توضیحات و انتظارات عمل کند، جبران خسارت صورت خواهد گرفت. در وارانتی، شرایطی که فروشنده مسئولیت جبران خسارت را برعهده می‌گیرد و همینطور شرایط ابطال این تضمین، به وضوح توضیح داده می‌شود. علاوه بر این، خریدار مجبور به پرداخت هزینه جداگانه بابت وارانتی نیست و هزینه‌های وارانتی پیش‌تر در قیمت محصول اعمال شده‌اند.

گارانتی هم به معنی تضمین یا وعده‌ای از سوی تولیدکننده یا فروشنده است که محصول خریداری شده، مطابق انتظارات عمل می‌کند و به استانداردهای کیفی مشخص پایبندی خواهد بود. اگر هم چنین نشود، تولیدکننده باید محصول را تعمیر یا تعویض کند. علاوه بر این، هزینه‌های گارانتی هنگام خرید محصول از مشتری دریافت می‌شود و در زمان تعویض یا تعمیر، نیاز به پرداخت هزینه اضافه‌ای نخواهد بود.

مهم‌ترین نکات هنگام خرید

به عنوان مصرف‌کننده و مشتری، لازم است به نکاتی گوناگون دقت داشته باشید تا در صورت نیاز به استفاده از گارانتی، با کمترین موانع و چالش‌ها روبه‌رو شوید. برخی از مهم‌ترین موارد را در ادامه آورده‌ایم:

• پیش از خرید هر محصولی، شرایط گارانتی را با دقت بخوانید و در صورتی که گزینه‌هایی برای پوشش هرچه بیشتر محصولات معیوب وجود داشت، از آن‌ها استفاده کنید. معمولا هنگام ثبت درخواست برای تعمیر یا تعویض، رسید خرید را از شما می‌خواهند. بنابراین رسید را نگه دارید.
• به بررسی هزینه‌های بالقوه تعویض محصول بپردازید و سپس آن را با هزینه‌های گارانتی مقایسه کنید.
• برگه یا کارت مخصوص گارانتی را پیش خود نگه دارید تا در زمان لازم، در اختیار فروشنده، تولیدکننده یا شرکت واسطه قرار دهید.
• تا جای ممکن تنها از شرکت‌هایی خرید کنید که به پایبندی به گارانتی‌ها و خدمت‌رسانی به مشتریان شهرت دارند و نقدهای مثبت دریافت کرده‌اند.
• از محصولات و خدمات، همانطور که در دستورالعمل‌ها آمده استفاده کنید. علاوه بر این اگر محصولی خریده‌اید که نیازمند نگهداری طولانی‌مدت و بررسی عملکرد در فواصل زمانی مشخص است، مستندات مربوط به هر جلسه وارسی را نگه دارید.
• قواعد استفاده از گارانتی و وارانتی را با دقت بخوانید تا هیچ نکته‌ای از چشم دور نماند. برای مثال برخی از گارانتی‌ها باید از طریق سایت رسمی تولیدکننده، فعال شوند.
• فراموش نکنید که گارانتی کاملا دلخواه است و هزینه‌ای قابل توجه روی دست‌تان خواهد گذاشت. بنابراین هیچوقت مجبور به پرداخت هزینه در ازای این تضمین نیستید.

جمع‌بندی و پاسخ به سوالات متداول

در نهایت برای جمع‌بندی باید گفت که گارانتی مثل یک نقشه جایگزین است که شما را از دردسرهای سر و کله زدن با محصولات معیوب نجات می‌دهد. گارانتی‌ها از حقوق شما به عنوان خریدار محصولات و خدمات محافظت می‌کنند و به تولیدکنندگان اجازه می‌دهند که از نواقص و عیوب بالقوه در فرایند طراحی و تولید محصولات باخبر شوند. البته که پیگیری گارانتی و تعویض یا تعمیر محصولات خیلی از اوقات فرایندی آنقدرها سرراست نیست، اما اگر واقعا محصولی معیوب دریافت کرده باشید، ارزش‌اش را دارد و تا حد زیادی از هزینه‌های بالقوه می‌کاهد.

روش کار گارانتی چیست و چگونه است؟

گارانتی به معنی تضمینی کتبی یا کلامی از سوی فروشندگان و تولیدکنندگان است که محصول خریداری شده، به خوبی و بدون هیچ مشکلی کار می‌کند. اما اگر محصول با مشکلات مختلف روبه‌رو شود، خریدار می‌تواند درخواست تعمیر یا تعویض آن را بدهد. اگر مشخص شود که محصول ذاتا ایراد داشته و به خاطر نحوه استفاده مشتری از آن دچار مشکل نشده، می‌توان از خدمات گارانتی استفاده کرد. ضمنا موارد تحت پوشش هر گارانتی، به قواعد و دستورالعمل‌های خاص همان گارانتی وابسته است.

یک مثال از گارانتی چیست ؟

فرض می‌کنیم اخیرا تلویزیونی جدید برای منزل خریده‌اید. خیلی از اوقات درون جعبه دستگاه، برگه‌ها و کارت‌هایی را می‌یابید که توضیح می‌دهند در صورت بروز مشکلاتی به‌خصوص در یک برهه زمانی مشخص (معمولا بین ۶ ماه تا چند سال)، می‌توانید خواستار تعمیر یا تعویض تلویزیون از سوی تولیدکننده یا فروشنده شوید، آن هم بدون نیاز به پرداخت هیچ‌گونه هزینه اضافی.